Er is één thema dat steeds een belangrijke plaats krijgt in elke film en in elk boek. Vaak is het zelfs het hoofdthema en bepaalt het alle drama en spanning in het verhaal, niet alleen in onze tijd en in onze streken, maar doorheen de hele geschiedenis en overal in de wereld. Dat thema is de liefde en de verliefdheid tussen twee mensen.
Niemand blijft er ongevoelig voor. Op een bepaalde manier raken die verhalen bij elke mens een gevoelige snaar. Want de ware liefde ervaren we als iets hemels, als een paradijs waar we voortdurend naar verlangen. Daarom is de liefde die verboden wordt, de liefde die geen toelating krijgt, een zeer geliefd maar vooral aangrijpend thema. Denk maar aan het verhaal van Romeo en Julia.
De liefde is een kracht die geen mens kan tegenhouden, ook al is het in de geschiedenis veel geprobeerd. Geen afstand, zelfs niet de dood, kan de liefde stuk krijgen: de liefde blijft, ook al is de geliefde er niet meer. Vele wijze mensen hebben gezegd dat de liefde daarom lijkt op God: een onverwoestbare kracht die enkel het geluk van de ander beoogt, een kracht die bevrijdt van alle angst om onbevreesd te willen samenleven met een ander.
De liefde kan niet in regels gegoten worden. De liefde heeft die trouwens niet nodig, ze is enkel bekommerd om het welzijn van de ander. Moeilijkheden en problemen vinden dan een oplossing in het hart, niet in wetten of contracten. Toch is het steeds gebeurd dat mensen regels maken omtrent de liefde, over wat toegelaten en verboden is, in alle tijden en alle culturen. Ook de godsdiensten hebben er veel geschreven, wat natuurlijk vreemd is: als de liefde iets goddelijks is, waarom zou ze dan in menselijke regels moeten ingekapseld worden?
Zondag horen we de farizeeën aan Jezus vragen of een man zijn vrouw mag verstoten. Jezus geeft een antwoord dat radicaal lijkt: wat God heeft verbonden, mag een mens niet scheiden. Die zin is een hoeksteen geweest in burgerlijke en kerkelijke wetgeving: alleen de dood van de partner kan een einde maken aan het huwelijk.
Maar misschien is dat wel een foute interpretatie van Jezus’ woorden. Want mensen die mekaar liefhebben, vragen nooit om te kunnen scheiden, integendeel. Liefde is geen bouwwerk dat met wetten moet gestut worden. Zelfs de dood van de geliefde doodt niet de liefde.
Jezus noemde de farizeeën harteloos, mensen die geen hart hebben, die geen liefde in hun hart kunnen toestaan. Zij hebben regels nodig om de liefde te kunnen begrijpen.
Een wet kan nooit een huwelijk redden als er geen liefde is. Maar een levende, hemelse liefde kan nooit ongedaan gemaakt worden, door geen enkele wet, door geen enkele scheiding, door niemand. (Mc 10, 2-16)